O Orzamento Participativo é un mecanismo mediante o cal os veciños dun concello realizan propostas de actuación co fin de que estas sexan incluídas nos ornamentos municipais.

A súa orixe hai que situala en Finlandia hai aproximadamente 20 anos, aínda que foi a partir da experiencia de Porto Alegre (1989) cando foron gañando presenza no ámbito de latinoamérica e Europa.

Con relación ao Estado español, cabe destacar as experiencias levadas a cabo en Sevilla, Albacete, San Sebastián, Málaga, Córdoba entre outras cidades. (+info presuspuestosparticipativos.com)

E a nivel galego…pois parece que desde o pasado sábado 13 de setembro, o noso país perdeu a súa “virxindade”. E non foi na Coruña, ni en Vigo, nin en Pontevedra.. non¡, foi en San Sadurniño, concello situado ao Norte da provincia da Coruña.

Ademais, o seu carácter rural outórgalle aínda maior trascendencia, pois a gran maioría das experiencias, tanto a nivel estatal como internacional, leváronse a cabo en entornos urbanos.

O pasado sábado 13 de setembro tiven a sorte de participar, en calidade de técnico da consultaría Proxectos, na presentación oficial do Orzamento Participativo deste concello. Tiven o honor, porque non dicilo, de expoñer, xunto co meu compañeiro Pepe Grandal, as bases reguladoras de todo o proceso.

Existe un rumor moi estendido de que as empresas de consultaría adoitan recorrer en innumerables ocasións ao “copia e pega” para facer os seus traballos. Ben, a este respecto teño que dicir tres cousas. Primeiro, que é certo, segundo que non é tan fácil e terceiro que non sempre é así. Explícome. Evidentemente, se a información que un consultor está a buscar na rede xa existe e é exactamente igual ao que un busca, pois coño, o lóxico é copiar. Pero na maior parte dos casos isto non é así, polo que aínda que un pode copiar algunhas cousiñas, o verdadeiramente complexo de todo isto é saber adaptar a gran información existente hoxe en día á realidade obxecto de estudo. Por outra parte, tamén é posible que determinados temas sexan imposibles de copiar, polo simple feito de non existiren información ao respecto.

Cando os membros da Área de Investigación Social Aplicada (Carlos, Diana e máis eu) de Proxectos comezamos a deseñar o proceso participativo (xunto cos técnicos e representantes políticos municipais) recadamos gran cantidade de información sobre Orzamentos Participativos realizados noutros concellos de España ou América latina, principalmente. A conclusión foi: “non hai dous Orzamentos Participativos iguais”, é dicir, dependendo das características de cada territorio, as regras que regulan o proceso mudan completamente.

Neste contexto, e ante a inexistencia de experiencias previas en Galicia a situación de partida requiría incorporar a perspectiva do rural galego e introduciren unha serie de regras que remataran por regular, do xeito máis xusto, todo o proceso.

Foi así como se deseñaron as Bases Reguladoras, documento inicial para unha experiencia piloto, que agardamos recolla todos aqueles aspectos relevantes para un bo desenvolvemento deste iniciativa municipal.

O que en Málaga podía significar asemblea de barrio, en San Sadurniño convértese en asemblea parroquial. Mentres que a poboación pode resultar o único criterio a ter en conta no reparto dos orzamentos entre os barrios de Córdoba, en San Sadurniño cumpría engadir unha serie de criterios, como o número de núcleos ou a extensión das propias parroquias, habida conta da gran dispersión poboacional do rural galego.

Trátase, en definitiva, dun proxecto innovador que agardamos teña toda a transcendencia mediática que se merece para que serva de exemplo en outros moitos concellos do noso país, en aras dun novo concepto de democracia alén da participación electoral.

Agardo que todo saia ben e que dentro dunhas semanas poda volver a escribir neste blog contándovos o éxito, que dalgunha maneira xa tivo, o Orzamento participativo en “Sansa”.

Ligazón relacionada: http://www.elcorreogallego.es/index.php?idMenu=5&idNoticia=342589